Dialog społeczny jest sumą wzajemnych interakcji pomiędzy związkami zawodowymi i organizacjami pracodawców. Obejmuje także ich relacje z organami państwa, w celu osiągnięcia porozumienia w kwestii kontroli nad zmiennymi czynnikami społecznymi i ekonomicznymi.

Dialog społeczny jest fenomenem ostatnich dziesięcioleci w wielu państwach Europy i świata. W większości krajów europejskich stale rozbudowywane są mechanizmy doskonalące prowadzenie negocjacji i konsultacji rządów z przedstawicielami głównych grup społecznych. Dzięki nim możliwe jest współdecydowanie partnerów społecznych w sprawach kluczowych dla swoich państw i dla nich samych. Mechanizmy dialogu umożliwiają budowanie szerokiego konsensusu społecznego wokół wartości i kwestii fundamentalnych dla państw i obywateli. Partnerzy społeczni wspólnie z rządem starają się o wypracowanie rozwiązań, które czynią z ich krajów obszar konkurencyjny ekonomicznie, a także przyjazny społecznie.

W Polsce rangę dialogu społecznego podkreśla Konstytucja RP. W jej Preambule istnieje odniesienie do dialogu społecznego jako podstawowej zasady, którą rządzi się państwo. Natomiast w Rozdziale I, art. 20 możemy przeczytać, że dialog społeczny i współpraca „partnerów społecznych stanowi podstawę ustroju gospodarczego Rzeczypospolitej Polskiej".

Dialog społeczny ma w Polsce długie tradycje, jakkolwiek jego obecny poziom rozwoju nie dorównuje temu z krajów UE. Jak pisał prof. W. Pańków w Piśmie Dialogu Społecznego: "Już u schyłku średniowiecza uformowało się w Polsce tzw. Państwo Zgody, co znalazło swój wyraz w uchwalonej w 1505 roku konstytucji "Nihil novi". Wprowadziła ona i utrwaliła praktykę obowiązkowej umowy władcy z dwoma głównymi stanami ówczesnego polskiego społeczeństwa, tzn. senatorskim i szlacheckim, która to umowa określała m.in. tzw. wolności obywateli i zobowiązania władcy względem tych obywateli". Profesor Pańków podsumowuje: "Najliczniejsze grupy współczesnego polskiego społeczeństwa wykazały przywiązanie do porządku społecznego opartego na kontrakcie oraz wzajemnych, symetrycznych zobowiązaniach". W czasach najnowszych za najlepsze przykłady dialogu społecznego uznaje się porozumienia sierpniowe, porozumienia okrągłego stołu.